Friday, June 10, 2011


CARPON


NU KASURUPAN
Carpon Ena Rs.


“RAH! Lurah!” Kadenge aya nu ngageroan ti hareup. Sada sora Mang Sadum.
Kuring nu keur gogoleran dina korsi panjang, cengkat, jung nyampeurkeun. Bray mukakeun panto...enya we Mang Sadum nangtung di handapeun cureman.
“Aya naon, Mang?” Cek kuring.
“Itu, Rah, Si Omo gogorowokan di Cipeundeuy...” Tembal Mang Sadum bari angger nangtung.
“Gogorowokan?”
“Enya, Rah... Gogorowokan sorangan...”
“Gogorowokan sorangan? Naha atuh lain baturan?” Cek kuring ngaheureuyan Mang Sadum.
“Jeh, ari Lurah...” Mang Sadum mesem.
“Naha kunaon cenah? Ngadak-ngadak siwah kitu?” Cek kuring, hemeng kabina-bina. Sainget mah pan Si Omo teh jalma waras. Ngan memang rada badung keur ukuran barudak kampung mah.
“Nya eta ge banget ku teu ngarti... Ayeuna keur dilalajoan ku jalma. Ilikan ku Lurah, bisi kumaonan...” Tembal Mang Sadum. Jigana teh teu kurang-kurang ngarasa hemengna.
Kajurung ku panasaran kuring nuturkeun ka Cipeundeuy. Dikolor jeung dikaos we, teu ngurus disalin. Kabeneran da teu pati jauh Cipeundeuy teh. Barang srog enya we keur rea jalma ngagimbung.
Kuring seselendep. Srog ka hareup...tembong Si Omo di warung Wa Nenti. Keur nangtung dina korsi. Leungeunna acung-acungan. Sakapeung meureup. Sakapeung  tutunjuk ka jalma nu aya di dinya. Jiga nu keur orasi....
“Na kumaha mimitina eta teh?” Cek kuring ka Mang Sadum nu milu seselendep.
“Bejana mah tas sasarean, ari hudang tuluy kitu...” Cek Mang Sadum.
“Moal kitu kasurupan mah?... Tapi piraku nya kasurupan di warung... Mun di nu sumil mah pantes...”
Mang Sadum teu nembal.
Kuring nyampeurkeun Si Omo. Teu ari deukeut teuing mah.
“Mo, maneh ku naon, euy?” Cek kuring, nangtung hareupeunana.
“Tah, belegug jalma teh, make jeung nanya... na teu kadeuleu aing keur naon? Baong ta silaing teh?” cek Si Omo.
Deuleu etah! Matak  hemeng Si Omo nembalan kitu. Biasana sok adab si eta mah ari ka kuring teh. Ari ieu bet culangung. Nyebut silaing sagala...
“Maneh teh teu apal jeung saha ayeuna nyarita, Mo?” Kuring nanya deui.
“Saha kitu silaing?” Si Omo kalah balik nanya. Manehna mencrong.
Kuring gogodeg. “Lurah, Mo, Lurah. Piraku teu apal?”
“Lurah mana, euy? Lain lurah Semar mah? Ha ha ha ha!”
Jalma-jalma nu ngarariung sareuri. Kuring ge mesem. Si atah adol teh. Piraku kuring dianggap lurah Semar. Memangna wayang?
“Istigfar, Mo. Ulah kabawa ku sakaba-kaba...” cek kuring.
“Ah, istigfar mah tuh keur si itu tuh nu make baju koneng... istigfar kituh ulah mamawa pamajikan batur wae...’” Cek Si Omo bari nunjuk ka Mang Tardi nu make baju koneng.
“Si eta deui tah nu make topi laken... Ari meulian kai teh ulah sok nipu patani wae...karunya, euy! Istigfar” Si Omo nunjuk ka Pa Warjo, bos kai di lembur.
“Itu deui nu nyarande kana tangkal kalapa... ulah sok ngeser wates taneuh batur wae..Istigfar..” Si Omo nunjuk ka Ki Idang.
Aeh, aeh, naha Si Omo ngadak-ngadak sagala apal? Apan manehna mah umurna oge karek dalapan belas taun. Teu sakola, gawe di lembur ngadon ngojeg. Mustahil nyaho kana kalakuan nu ku manehna tadi ditunjuk. Kolot onaman rada apal kana kalakuan jalma-jalma eta.
Hayang nyoba. Kumaha manehna ngajawab ngeunaan kuring.
“Ari kuring kumaha, Mo, kudu istigfar?” Cek kuring.
“Ah, silaing mah leuheung, euy. Lurah lin silaing teh?” Cek Si Omo bari mencrong ka kuring.
“Enya.”
“Heueuh, sing sabar we. Leutik-leutik ge silaing teh pamingpin ieu lembur. Adatna dijejeleh ku rahayat mah. Da rahayat ge rea nu teu benerna ieuh. Aing apal tuh nu mareunang bantuan ngomean imah nu ruksak ku gempa. Meunang sapuluh juta, dipake ngomean ukur beak genep juta dalapan juta, ari dina LPJ-na mah angger sapuluh juta. Hayuh ngadon nyieun bon jeung kuitansi aspal. Pan silaing ge apal, lin?”
Kuring mesem.
“Naon deui, Mo?”
“Naon deui naon deui siah? Naha atuh sakitu apal diantep wae?”
Kuring mesem deui.
“Belegug silaing mah. Laporkeun deuleu. Naha lamun silaing aya kasalahan rek dibarelaan kitu? Keureut ceuli aing tah, digebruskeun silaing mah mun aya kasalahan teh...”
“Pan melaan rahayat, Mo...”
“Melaan melaan tujuh puluh siah. Rahayat mah leuwih telenges lamun geus ngahiji. Silaing bisa diwiwirang deuleu! Ayeuna mah keur jamanna gampang nyalahkeun pamingpin. Naha silaing teu eungeuh? Belegug siah mun teu eungeuh mah...”
“Nyaho kuring ge, Mo.”
“Mo, Mo! Aing mah lain Si Omo...”
“Saha atuh?”
“Aing Raden Panji Rasa, deuleu! Nu ngageugeuh Pasir Cileutik!”
Kuring jeung jalma nu ngarariung di dinya rada ngagebeg. Memang di Pasir Cileutik teh aya makam karuhun lembur, nelahna makam Raden Panji Rasa. Tapi naha enya manehna nyurup ka Si Omo. Geus puluhan taun kuring hirup di lembur ieu, asa karek ngadenge Raden Panji Rasa nyurup ka jelema.
“Ha ha ha silaing sarerea heran, nya?” Cek Si Omo. Karek sadar, enya sorana ge teu sada Si Omo. Tapi sada sora jalma nu gede ageman, rada geueuman.
“Enya atuh, ayeuna naon kahayang di dinya, Mo?” Cek kuring nanya.
“Mo deui, Mo deui. Raden Panji Rasa! Kadenge teu? Piraku goblog mah silaing teh?” Cek Si Omo sada nu ambek.
“Eh, enya atuh, Raden....” Cek kuring rada mesem. Antara percaya jeung teu percaya nu nyurup teh karuhun lembur, Raden Panji Rasa.
“Aing hayang kopi, euy!”
“Hayang kopi? Sabaraha siki?” Cek kuring ngaheureuyan.
“Cikopi, belegug! Lain kopi atah!”
Jalma tingserengeh.
“Oh, enya, enya. Hayang kopi naon? ABC? Kapal Api? Torabika? Atawa kopi naon?”
“Kopi hideung, deuleu. Kopi asli!”
“Heug!” Kuring ngalieuk ka Mang Juma. “Cik neangan kopi, Mang!”
Mang Juma nurut. Manehna ngaleos. Teu lila datang deui mawa cikopi sagelas. Song dibikeun ka Si Omo.
“Belegug siah! Naha ngan sagelas?” Cek Si Omo molototan Mang Juma. Atuh Mang Juma ngarempod.
“A..a..a..atuh saku..ku..kumaha?” Mang Juma arap-eureupeup.
“Sateko, euy!”
“Muhun atuh, Raden!” Cek Mang Juma.
Si Omo nyakakak disebut Raden teh.
Mang Juma ngaleos deui. Balikna mawa cikopi sateko badag. Song dibikeun ka Si Omo. Ku Si Omo ditampanan. Na da eta mah cikopi sateko ditenggak, beak sakali. Sarerea colohok. Karek percaya Si Omo kasarumahan. Da lamun lain kitu mah pimanaeun teuing Si Omo sanggupeun nginum cikopi sateko disakalikeun.
“Nuhun euy, nuhun. Pangabakti silaing katarimakeun. Aing hayang roko, euy!” Cek Si Omo bari ngabalangkeun teko.
“Roko naon?”
“Bangjo, euy!”
“Bangjo mah langka!”
“Bako we. Panglintingkeun.!”
Dipanglintingkeun bako. Tapi basa diasongkeun teu kapake ku Si Omo.
“Belegug siah. Leutik teuing. Pangnyieunkeun sagede indung suku, siah!”
Diturutkeun, nyieun bako dilinting sagede indung suku. Lain ku pahpir tapi ku kertas koran. Song disaongkeun sanggeus diseungeut. Sarerea colohok deui nempokeun Si Omo udud bako sagede indung suku. Hadeupna nyerebung, mulek. Jiga nu nikmateun naker.
“Rah, ulah diantep wae, parancahan kadinyah!” Cek Mang Juma ngaharewos.
Si Omo ujug-ujug buringhas. Bako nu keur diududna dibalangkeun.
“Teu kudu diparancahan, deuleu!” Omongna bari muncereng ka Mang Juma. Puguh we Mang Juma murengked deui. Manehna ngahephep tukangeun kuring. “Aing rek indit sorangan. Ngan aing titip, sing balener siah harirup teh, ulah ngokotoran lembur nang aing hese cape baheula ngabaladah. Saria mah tinggal enakna, tapi pangteubalenerna. Aing teu rido! Bisi aya azab ti Pangeran siah! Piraku aing nu geus aya di alam sejen kudu pimilueun ngelingan. Sing hideng we, sing areling sorangan. Awas siah....” Geus ngomong kitu awak Si Omo ngagibrig, guprak we kana korsi warung. Tuluy nyangsaya jiga nu pohara capena.
Si Omo tuluy dibaruru. Dibere nginum bari pada nanya. Ari kuring teu lila ge tuluy mulang. Sajajalan mikir, heueuh jaman ayeuna, rek ngungkab bebeneran atawa nuduhkeun hiji kasalahan teh mani kudu jiga jalma kasurupan. Kudu gogorowokan,  demo mun di kota-kota mah. Karek diperhatikeun. Ari ku cara nu leuleuy atawa ku cara nu biasa-biasa mah pimanaeun teuing bisa diungkab. ***

Ena Rs.
Sidamulya Bojonggedang Rancah 46387.



ENA RS. Lahir 08 April 1972. Mimiti nulis ti jaman keur SMP, taun 89-an. Leuwih resep nulis dina basa Sunda. Tulisan mangrupa carpon, sajak, kolom, jeung humor dimuat dina majalah Mangle, Sunda Midang, Kabar Priangan, jeung Cakakak. Geus nulis 22 judul buku carita barudak. Kungsi dua kali meunang carpon pinilih majalah Mangle. Ayeuna ngabaktikeun diri jadi Kepala Dusun di Sidamulya Bojonggedang Rancah Ciamis.

CARPON


KADO
Carpon Ena Rs.


KEMIS, 12 Mei. Isuk Jumaah, 13 Mei. Lilis ngarenghap, neuteup deretan tanggal dina kalender, nu geus kaliwat masih natrat, nu can kasampeur geus ngahiap-hiap. Isuk, nya isuk, 13 Mei teu salah, manehna ulang taun. Ulang taun ka-30.
“Ka-30,” Lilis ngagerenteskeun kecap eta sababaraha kali. Saolah-olah teu yakin yen manehna geus anjog kana bilangan umur eta. Aya rasa nalangsa sumelendep tukangeun hatena. Nepika umur 25, unggal rek ulang taun teh teu weleh dianti-anti datangna. Najan teu pernah nyieun pesta ulang taun , tapi angger we gumbira. Bagja. Istimewa. Malah meunang kado sagala. Harianeun nu ngawilujengkeun mah. Mugi apanjang-apunjung. Mugi bagja nyarengan hirup anjeun. Mugi panjang umur. Ti sobat. Ti kabogoh.  Ti babaturan gawe. Ti kawawuhan. Ti kolot. Ti dulur.
Tapi ayeuna? Lilis ngarenghap. Paneuteupna pindah tina kalender kana kaca jandela kamarna. Neuteup girimis luareun imahna. Taun-taun nu pinuh ku hujan ayeuna mah. Manehna inget, kagumbiraan nyanghareupan poe ulang taun teh mimiti orot ti umur 26. Terus orot, orot, malah jadi ganti ku kanalangsaan. Ganti ku kahoream. Kado nu ditarima asa jadi nganaha-naha. Pangwilujeng asa jadi basa-basi nu euweuh harti.
Isuk tadi, subuh-subuh keneh, Nani sobatna geus sms, “Lis, besok ulang taun, nya? Hoyong kado naon?”
“Wios, teu kedah repot, Nan, hatur nuhun...” ngabales sms kebek ku kahoream.
“Pokona hoyong naon. Lis? Sok ku Nani rek ditedunan...” Sms Nani maksa.
“Kumaha Nani we atuh...” satengah pasrah.
“Heug atuh, ke rek dipangmungkuskeun Arman, nya, he he he...” Kabayang mun lain sms mah si centil teh bari cicirihilan. Ti baheula kana ngajangjaruhkeun ka Arman teh teu bosen-bosen. Padahal jalmana mah geus teu mikir-mikir, da Arman mah geus rimbitan. Baheula eta mah kabogoh keur jaman SMA.
Sabenerna teu ieuh ngarep-ngarep kado. Malah Lilis kungsi ngadunga muga batur-baturna, sobat-sobatna, dulur-dulurna, kolotna, kabogoh mah teu boga ayeuna mah, pohoeun kana tanggal ulang taunna. Muga-muga parohoeun. Muga-muga taya saurang ge nu inget. Muga-muga mun bisa mah teu tepung jeung tanggal 13 Mei. Ti tanggal 12 teh ngajleng we ka tanggal 14 Mei...
Satengah tujuh tadi isuk memeh indit gawe, Winda,  adina nu bungsu geus guntreng jeung indungna.
“Mah, ke abdi bade ka Jogja, meser kado keur Teh Lilis. Artosna kurang, tambihan, nya?”
“Nya, ke sareng we jeung Mamah atuh. Mamah ge rek meser kado keur Si Teteh...” tembal indungna.
“Sip, atuh. Cuang tuluy ngabaso di Adem Ayem, nya!”
“Jeh, sok kalah jadi olok atuh...”
Winda seuri.
Di kantor, Pa Dadang oar-oar.
“Pengumuman, pengumuman. Pengumuman ieu keur umum. Kade harilap, kade lali, enjing Bu Lilis ulang taun. Nu can meser kado geura meser. Nu teu gaduh artos keur meser kado, geura milari tambuteun... Kade hilap...”
Lilis ukur ngabetem. Romanna ngabeku.
Pa Somad mairan.
“Enya, kabeneran kuring keur boke yeuh, bere nginjeum Lis, engke dipulangkeun dina bentuk kado!”
Pikasebeleun. Lilis maksakeun nyerengeh.
“Tenang, Lis, aya ketang keur meuli kado mah.”
“Catet nu teu mere kado, Lis.”
Malairan. Terus malairan. Nepika Lilis asa murel. Mani hayang hiber mun hade mah ti dinya. Ambih teu ngadenge babaturanana nguruskeun ulang taun manehna, kado, kado, kado... huekkkk!
Tengah poe tadi, Kang Mansur, lanceukna nu gawe di Jakarta nelepon.
“Lis, cek rekening geura, Akang transfer duit keur Lilis. Kado ultah keur Lilis. Wilujeng, nya!”
“Nuhun, Kang,” Lilis neleg ciduh. “Padahal mah wios atuh, Kang, ulah teuing repot...”
“Jeh, Akang mah peuperiheun nepungan teu bisa... Hampura we teu gede transferna. Ngan sajuta...”
“Nuhun, Kang...” Najan teu ngarep-ngarep, lumayan ari duit mah. Biasana kitu Kang Mansur mah, ulang taun teh pasti mere duit.
“Lis...”
“Kah...”
“Geura boga salaki geura, ambih ari ulang taun teh teu nyorangan...”
Tah, tah, los ka dinya. Ieu nu matak murel deui teh. Lilis mani hayang klek we nutup telepon.
“Ah, da teu nyalira ieuh ieu ge... Aya Akang, aya Mamah, aya Winda, aya rerencangan....”
“Enya, enyana mah... Tapi ari boga salaki mah beda, Lis...”
“Nya, engke ge ari tos waktuna mah gaduh ieuh, Kang. Teu acan we atuh...”
“Enya, tapi iraha, Lis. Geus kolot Lilis teh... Akang mah hariwang... Meureun jongjon mun Lilis geus boga salaki mah... Meu....”
Lilis teu tahan deui. Telepon digolerkeun. Teu ari ditutup mah. Teuing ngomong naon deui  Kang Mansur teh. Teu hayang ngadenge deui. Sabodo. Sabodo. Rek ambek ge sabodo.
Sore ieu. Kado jeung pangwilujeng geus jul-jol. Utamana ti babaturan nu moal bisa datang isuk cenah. Ukur ngucapkeun nuhun bari maksakeun, nyandewara, nembongkeun roman nu bungah. Maksakeun. Nyandewara. Da jero hatena mah mani asa digerihan. Teu hayang muka naon eusi kado. Sabodo teuing. Ukur diteundeun di juru kamar.
Lilis masih neuteup ka luar. Hujan girimis robah jadi hujan gede. Sora kilat sababaraha kali ngajelegur. Tapi keur manehna mah hujan asa jadi kanalangsa. Sora kilat asa jadi kapeurih. Ya, Alloh, kumaha abdi nyanghareupan poe isuk? Manehna ngarasa hoream nyanghareupan poe ulang taun teh....
Sore lekasan. Peuting datang. Lilis gulinggasahan teu bisa sare. Mikiran bilangan umur. Engke tengah peuting jejeg 30 taun. Ras ka diri. Ras ka babaturanana. Geus taya saurang ge nu kawas manehna. Geus taya saurang ge nu saumur masih ngalagancang. Geus rarimbitan batur mah. Geus boga salaki. Boga anak. Nu hiji, nu dua, nu tilu... Boga imah sorangan... Boga... Hhhhh. Dipikiran, hantem dipikiran,  kalah asa beuki nyeuitan dirina...
Maju ka tengah peuting, beuki simpe. Beuki asa cuang cieung. Pas tabuh 00.00 manehna hudang. Tabuh 00.01 umur manehna maju ka 31. Leos ka kamar mandi. Ngadon wudu. Cong solat tahajud, teuing sabaraha rokaat. Beresna tuluy ngadunga. Cimata juuh. Nginghak. Nginghak. Enya, najan nalangsa, ari ngadeukuetkeun diri ka Nu Kawasa mah aya ni’mat nu sumelendep jero hatena,. Tumamprak kana nasib jeung takdir nu datang kana dirina.
Keun wae masih ngalaganca oge. Keun.. Matak kieu ge ieu nu panghadena mungguhing Alloh keur manehna. Lilis nyusut cimata. Enya ah, rek disanghareupan we ku kateuneung. Hirup memang pilihan, tapi aya kalana manehna ukur bisa dipangmilihkeun jalan hirup ku Nu Kawasa. Teu bisa milih sorangan. Bari nunggu waktu sagalana nepi kana nu dipikahayang...
Ayeuna dina umur 30 taun manehna can meunang jodo, memang jadi kahariwang kolotna. Bari meureun areraeun boga anak jadi parawan kolot. Tapi jodo mah pan rusiah Nu Kawasa. Teu beunang dipikahayang, teu beunang diembung-embung.  Najan enya ari alesanana mah datang tina dirina. Lilis sadar. Kista nu kungsi nyerang rahim manehna genep taun ka tukang ngalantarankeun manehna kudu dioprasi. Rahimna diangkat. Ponisna, saumur-umur Lilis moal bisa boga anak.
Lain taya lalaki nu ngadeukeutan manehna. Rea. Tapi malundur barang apaleun kaayaan Lilis saperti kitu, moal bisa mere katurunan. Saha atuh lalakina nu embungeun boga budak? Manehna oge salaku awewe, kacida hayangna mun geus laki rabi teh. Tapi kanyataan saperti kitu? Hij-hiji lalaki mundur tina kahirupanana. Manehna pasrah. Sumerah kana kanyataan. Najan matak raheut kana hate.  Bari nungguan datangna lalaki nu daek narima kaayaan manehna. Tapi teuing iraha. Teuing dina umur nu mana. Teuing saha.
Bray beurang. Pangwilujeng jeung kado jul-jol deui. Leuwih rea. Ti indungna, ti bapana, ti Winda. Di kantor kitu deui. Taya saurang ge nu teu mere kado. Numpuk we. Teu dibuka. Najan masih asa digerihan, tapi geus aya modal kateuneung. Teuneung nyanghareupan umur 30 maju ka 31. Kumaha wae kanyataanana. Najan nepika iraha nyorangan wae ge, rek teuneung, rek ludeung.
Mulang ti kantor, Lilis ngajugjug yayasan Yatim Piatu. Kabeh kado disumbangkeun ka dinya.
Lilis ngarasa hatena ngemplong. Asa nempo palawahan ti tempat nu luhur. Plung-plong bari endah.***
Lembur simpe Mei 2011

Thursday, June 9, 2011


CARPON



MOTOR URUT
Carpon Ena Rs.


PAUR. Eta perasaan kuring mun nempo barudak leutik marawa motor. Ting tirilik mapay jalan lembur. Kadang sorangan atawa ngarombongan. Teu jarang barudak karek kelas hiji atawa dua SD. Barudak leutik kitu geus dibere kabebasan mawa motor. Teu ngarti ku jalan pikiran kolot-kolotna. Kumaha mun cilaka? Leuh, mana teuing, kuring jadi teu wani ngabayangkeunana.
“Ayeuna mah geus jamanna kitu,” cek pamajikan basa hiji waktu kuring ngorbrolkeun kapaur eta. “Tingali we geura Si Dimas ge skeudeung deui menta pangmeulikeun motor... Siap-siap we...”
Beuki paur wae. Si Dimas teh budak kuring, karek kelas opat SD. Tapi tina sorot matana ari ningali barudak leutik marawa motor, kuring apal manehna oge hayangeun. Komo diantara maranehna teh aya babaturan sakelasna. Malah aya nu sahandeup manehna. Tapi kuring boga tekad moal pangmeulikeun motor samemeh manehna asup SMP. Atawa paling cepet nepika manehna kelas genep SD.
Tapi pamajikan kalah nyeungseurikeun.
“Naha Akang bisa kitu?”
“Bisa, pedah naon teu bisa? Teu pangmeulikeun motor leuwih gampang batan pangmeulikeun motor,” cek kuring, hangit nembalan teh.
“Nyaan?”
“Enya.”
“Memangna teu karunya nempo anak batur mawa motor, sedengkeun anak urang ka mana-mana nikreuh?”
“Lain sual kakarunya tuda. Ieu mah kanyaah...”
“Nya, lamun nyaah mah atuh geura pangmeulikeun motor budak teh...”
“Ah, urang boga persepsi nu beda ngeunaan kanyaah. Lamun can pangmeulikeun motor ka budak, eta ge hartina nyaah, Mah...”
“Nyaah ning kitu?”
“Geus, ah. Si Dimasna sorangan can menta pangmeulikeun motor, mamah nu riweuhna... Kieu yeuh Mah, lamun ayeuna-ayeuna pangmeulikeun motorna, Akang mah hariwang Si Dimas cilaka. Can kaawakan mawa motorna. Ongkos bisi jadi gumasep loba gaya lah. Tempo we barudak nu geus marawa motor..”
“Lamun Si Dimas menta dipangmeulikeun ayeuna kumaha?” Pamajikan ngeyel.
“Pokona ayeuna-ayeuna mah moal pangmeulikeun. Titik.” Cek kuring mungkas obrolan. Teu hayang jadi pasea, sabab apal kahayang pamajikan mah Si Dimas teh pangmeulikeun motorna ayeuna. Kadenge manehna ngarenghap. Meureun kuciwa ku sikep kuring. Ah, sabodo, da lain hartina kuring teu mampuh pangmeulikeun motor keur budak ieuh. Kuring hariwang nudak sagede Si Dimas nu awakna can sameter jejeg mamawa motor. Lain Si Dimas nu mawa motor, tapi motor nu mawa Si Dimas.
Kabandungan barudak nu geus dibere motor ku kolotna, gawena ngan momotoran wae, ka hilir ka girang teu puguh tujuan. Boro-boro mantuan kolot jiga barudak baheula. Barudak ayeuna mah hese nurutna ka kolot, tapi sabalikna kolot nu nurutkeun kana kahayang anak. Kuring teu hayang Si Dimas kitu. Naon gunana barudak dibere motor? Ngahambur-hambur bengsin wungkul, ngahambur-hambur waktu teu puguh...
Sukur we Si Dimas can menta pangmeulikeun  motor. Teuing teu wanieun. Tapi kuring memang geus siap-siap. Tabungan geus boga, cukup keur meuli motor. Sualna, Si Dimas hiji waktu mah pasti hayangeun motor. Tapi teuing iraha.
Ngendek sabaraha bulan, ahirna mah Si Dimas wakca oge, hayang dipangmeulikeun motor. Tapi kuring masih nyobaan ngulur waktu.
“Nya engke mun naek ka kelas lima,” cek kuring.
Mata Si Dimas cahayaan.
“Bener, Pa?”
“Enya.”
“Jangji?”
“Jangji!”
Si Dimas ajrag-ajragan. Karek dijangjian wae mani sakitu bungahna, komo mun geus dipangmeulikeun. Manehna nangkeup ka kuring. Tuluy ka indungna. Berengbeng ka imah ninina nu aya gigireun imah kuring. Kadenge manehna bebeja, “Ni, sakedap deui abi dipangmeserkeun motor ku bapa...”
“Iraha cenah meserna?” Cek ninina.
“Engke ari tos naek ka kelas lima.”
“Atuh tilu bulan deui...”
“Uhun, Ni.”
Kuring kaget oge ngadengena. Enya nya pan naekeun kelas teh tilu bulan deui. Rarasaan teh lila keneh. Aya rasa kaduhung talobeh ngajangjian. Tapi, lah bisa keneh diakalan.
Tilu bulan kaliwat. Tas naekeun kelas Si Dimas langsung nagih jangji.
“Mana Pa motorna? Abi tos kelas lima. Bapa pan tos jangji...”
“Nya, engke..” Cek kuring.
“Engke iraha?” Mimiti aya nada keuheul na sora Si Dimas.
“Engke we, sabar da lain meuli ciki ieu mah...”
“Tapi engkena kudu pasti, Pa...”
“Enya, enya... pasti dipangmeulikeun..” Tapi ke ari geus kelas genep, cek na hate. “ Sabar we, artosna can cukup..” Ditungtungan ku ngawadul.
“Awas mun bapa ngabohong!”
“Enya, enya.. tenang we.”
Sabulan, dua bulan, Si Dimas masih bisa dibebenjokeun. Manehna masih bisa ngarti. Nu teu daekeun ngarti justru kalah indungna.
“Teu hade pa hayuh wae ngabobodo budak,” omong pamajikan nyindiran.
‘Ah, da lain ngabobodo, Mah... tapi waktuna asa can tepat pisan. Leutik keneh Si Dimas teh. Ke we ari geus kelas genep dina cepetna oge...”
“Jadi rek diundur sataun deui nya?” Mata pamajikan jiga nu rek luncat.
“Enya..” tembal kuring. Lamun bisa...
“Abi teu ngarti ku jalan pikiran Akang. Naon dih nu dipikasieun? Tingali barudak tatangga nu geus dipangmeulikeun motor. Naha maranehna aya nu cilaka? Henteu, lin? Barudak ayeuna mah geus palinter. Labuh sautak-saeutik mah wajar atuh. Karunya Kang Si Dimas. Abi sok ngenes ari nempo Si Dimas leumpang, sedengkeun baturna mah geus tingtereleng dina motor. Akang teu ngenes?” cek pamajikan.
Kuring ngahuleng. Omonganana kaharti oge, aya benerna. Karunya Si Dimas. Hate kuring mimiti leah.
“Nya atuh, isuk akang ka Banjar,” cek kuring ahirna.
“Nyinaon?”
“Pan meuli motor keur Si Dimas. Rek meuli nu anyar.”
“Awas, ulah ngabohong deui...”
Tapi sorena aya kajadian nu matak geunjleung di lembur. Deukeut kebon karet, si Dadang budak tatangga, motorna aya nu ngarampas. Untung budakna mah teu dirogahala. Ngan motorna dibawa kabur. Mangkaning motor karek crut.
Saharita niat mangmeulikeun motor keur Si Dimas murengked deui. Malah asa boga tanaga anyar pikeun mere alesan ka Si Dimas jeung pamajikan.
“Tuh, kan kitu akibatna lamun budak leutik geus dibere motor.. masih untung ukur motorna, kumaha mun budakna?” cek kuring.
“Tapi pan teu sakabeh budak nu boga motor ngalaman kitu, Kang... Nasibna we eta mah...” cek pamajikan
“Tapi teu mustahil tumiba ka Si Dimas lamun bogaeun motor...”
“Mustahil, Kang!” Pamajikan teugeug. Urat beuheungna ranteng.
Ngadenge kuring jeung pamajikan hungheng, Si Dimas ngajengkat. “Bapa loba alesan! Bapa ngabohong!” Pokna satengah ngagerewek. Blus ka kamar, teu ka luar-luar deui.
Isukna Si Dimas embung ka sakola. Isukna deui masih kitu. Manehna embung sakola samemeh pangmeulikeun motor. Dibebenjokeun kukumaha ge teu mempan. Nepika saminggu mogok sakolana oge. Ahirna kuring leah deui.
“Tapi cuang meuli motor urut wae, nya.. Isukan geus SMP karek meuli nu weuteuh...” Cek kuring.
Si Dimas teu buru-buru nyatujuan. Cek pikir, mun motor urut mah, asal alus keneh, moal pati loba resikona. Moal jadi inceran jalma jahat. Moal aya nu ngarampas atawa dipaling.
Sanggeus hantem dileuleuyan ahirna Si Dimas panuju. Isukna kuring geus meunang motor urut harga opat juta. Ngan dua poe Si Dimas diajar na motor, poe katiluna geus bisaeun sorangan. Bener cek pamajikan barudak ayeuna mah palinter. Kuring wae baheula saminggu karek bisa.
Hiji sore, Mang Tarno ngurunyung ka imah bangun nu rusuh.
“Pa, itu..eu..itu...” Omongna arapap-eureupeup. Jiga nu hese nyarita.
“Itu naon, Mang?” Cek kuring heran sakaligus curiga.
“Itu..eu... Jang Dimas ragrag ka walungan..”
Deg! Astagfirulloh.
“Di walungan mana?”
“Di walungan Cibuyut..”
Satengah lumpat kuring muru ka walungan Cibuyut nu pernahna di wates lembur. Teu kungsi lima menit ge nepi. Kasampak geus rea jalma ngaliud. Si Dimas digolerkeun dina aspal. Baraseuh. Tarangna baloboran getih. Kuring rek ngarawu Si Dimas, tapi dihalangan ku Ki Iding.
“Kade, aya tulang nu potong,” cek Ki Iding bari nuduhkeun sababaraha titik dina awak Si Dimas: bitis jeung taktak. “Hadena mah tuluy bawa ka rumah sakit we, karunya...”
“Enya atuh, cik pangneangankeun mobil...” Hate mah tagiwur sok sieun Si Dimas teu katulungan. Teu katahan cimata nyurucud nempo budak nu humarurung nahan kanyeri. Buukna diusapan.
Motor nu masih di dasar walungan diarangkat ka darat. Sanggeus beunang, karek tembong gantar remna lesot. Meureun lolos rem, teu katahan gujubar ka walungan. Kabeneran walungan Cibuyut teh aya dina tungtung pudunan Singasari. Si Dimas jol ti tonggoh. Lolos rem...kabayang kumaha Si Dimas ngaduruluk ti tonggoh...
Teu lila pamajikan datang. Nempo kaayaan Si Dimas manehna ngagoak. Rek ngagabrug ku kuring dihalangan. Manehna malik ka kuring. Sorot matana pinuh ku amarah. Leungeunna tuluy merekpek dada kuring.
“Dasar Akang mah pelit! Kejem ka anak! Teu boga kakarunya! Rajeun pangmeulikeun motor urut. Coba mun pangmeulikeun motor weuteuh mah moal lolos rem ieuh. Motor butut nu lolos rem mah!” cek pamajikan namplokeun amarahna.
Kuring ukur ngabetem. Rumasa salah. Sieun Si Dimas ngalaman nasib jiga Si Dadang nu dirampas motorna, kalah ngalaman nasib cilaka gara-gara motorna lolos erem. Heueuh, mun motor weuteuh mah piraku lolos re. Dasar aing bodo!
Mobil datang. Si Dimas diangkat kana mobil. Sajeroning perjalanan ka rumah sakit, kuring apal yen keur nyageurkeun Si Dimas  tangtu perlu waragad teuing sabaraha tikel tina harga motor. Ya Alloh salametkeun budak abdi! Teu petot-petot ngadunga.
Sore meh lekasan. Peuting datang. Hate kuring ngarakacak. Wangunan rumah sakit kalah nambah tagiwur. ***

Mei 2011.

Carpon


DAUN KALAPA
Carpon Ena Rs.


KARSIH mulang ti tampian, ringkung.  Leungeun kenca ngelek boboko nu pinuh ku gerohan. Leungeun katuhu ngajingjing ember eusi seuseuhan. Blus ka dapur saentas ngecagkeun ember deukeut pamoean. Maksudna rek neundeun boboko heula samemeh moekeun seuseuhan. Kasampak  Karta, salakina, masih candukul bari ngepluk udud.
“Har, naha geuning masih candukul keneh wae, Pa?” Cek Karsih. Boboko diecagkeun.
Karta teu nembalan, ukur ngareret. Haseup roko nyerebung tina irungna.
“Moal gawe ta, Pa?” Cek Karsih deui.
“Arek...” Tembal Karta ku sora nu halon. Kadenge tuluy ngarenghap semu beurat.
Karsih kaluar ti dapur. Nang sajongjongan mah manehna moekeun seuseuhan. Cahya panon poe isuk karasa haneut. Muga-muga we sing panas, gerentes Karsih. Seuseuhan ambih tereh garing. Ayeuna tea, cuaca teh asa teu puguh. Kadang jam sabelas ge geus breg hujan.
Blus deui ka dapur. Karta masih candukul. Karsih teu pati malire. Manehna asup ka kamar, ngadon disalin. Kaluar, kasampak salakina masih cindukul keneh wae. Masih bari udud ngepluk.
“Age-age Pa rek gawe mah... Geus beurang ieu teh.. Tuh, geus tabuh tujuh...” Cek Karsih. Ret kana cikopi gigireun salakina, jiga can diinum saregot-regot acan. Geus tiis pastina oge.
“Aduhhhh.... “Karta cengkat. “Haroream puguh ge...” Tuluy babatek. Sukuna karasa ngarey.
Karsih ngalieuk.
“Atuh ari teu purun mah reureuh we, Pa... Ulah maksakeun...”
“Ah rek maksakeun we.... kagok geus jangji jeung Haji Enab poe ieu rek diala kalapana.....” Ingkud-ingkud leumpang ka palebah lawang. Sukuna karasa ngarey keneh. Cek kana bedog nu ngagantung dina tihang, tuluy disoren. Topi, rap dipake. Salumat, karung, rancatan jeung salang nu ngagoler, dicokot... enya jiga nu haroreamna teh. Biasana cangcingceng, harita mah tembong maksakeun pisan.
Karsih ngarenghap. Manehna nempokeun salakina tina lawang dapur.  Watir, umur geus lima lima, geus kolot, tapi pagawean ti baheula jadi tukang ngala kalapa can keneh dieureunan. Padahal masing teu gawe kitu ge keur dahar-dahar bae mah moal kurang. Beas tara meuli najan sambunganeun loba oge. Cukup tina sawah dua ratus bata. Mahi ti usum ka usum teh. Tapi meureun pagawean ngala kalapa teh geus jadi candu...
Karta leumpang ka beulah wetan, muru jalan gede. Hilireun pabrik heler, mengkol ka katuhu mapay jalan satapak, meuntas walungan cipeundeuy, tuluy mapay galengan sawah. Pare keur meumeujeuhna koneng. Moal lila deui ge panen. Calanana cipruk ku ciibun tina daun pare nu ngaroyom kana galeng nu kaliwatan. Beak pasawahan manehna ngarandeg, napasna ngahegak. Perbawa hoream meureun, piraku leumpang sakitu wae, can pati jauh, geus karasa cape....
Ngahuleng sajongjongan. Ngadon betah nempokeun ngamparna pasawahan. Tembong manuk piit saabrulan, pruk kana tangkal jambe. Sawareh haiber deui, pruk kana pare. Tapi teu lila hiber deui, pruk deui kana tangkal jambe.
“Ta, nyinaon euy ngahuhuleng di dinya?”
Karta ngarenjag. Ngalieuk ka palebah datangna sora. Horeng Ki Aman.
“Aeh, Ki... he he he... puguh mani asa waraas nempo pasawahan...” tembal Karta.
“Jiga urang kota wae... naon waasna pasawahan unggal poe ge katempo?” Cek Ki Aman.
Karta ukur ngaheheh. Enya puguh, naon anehna pasawahan? Tapi teuing atuh da asa waraas we. Pare nu keur karoneng, ciibun,  manuk piit,  tangkal jambe, asa mere suasana nu beda isuk ieu mah. Karta ge teu apal naon sababna. Waraas we jiga nu lila teu nempo. Aya suasana endah nyulusup kana pikiran jeung hatena. Karta  ngantep eta rasa ngawasa dirina...
“Rek ngala kalapa nu saha dih ayeuna?”
“Nu Haji Enab, Ki...” tembal Karta. “Yu, ah, Ki!” Manehna ngaleos. Rasa hoream masih ngagayot. Tapi manehna kudu ngalawan eta rasa, kudu maksakeun.
Karta hanjat ka hareupeun imah Ki Aman. Tuluy cepet ngulon. Bras ka deukeut bengkel Koswara. Ti dinya kebon Haji Enab geus kaciri. Kari mapay jalan gede, mengkol ngenca, nepi we...
Di sisi kebon Haji Enab, Karta ngadon ngahuleng deui. Daun-daun kalapa tembong hejo bengras katojo panon poe. Tingaroyag lalaunan katebak angin isuk.  Aneh geus katempo waas deui we. Endah. Naha nya? Karta neleg ciduh. Atawa manehna salila ieu teu pernah sadar kana eta kaendahan. Nganggap biasa wae sabab geus jadi bagian tina hirupna.
Naon anehna daun kalapa? Naon anehna tangkal kalapa? Geus rebuan kali manehna naek turun tangkal kalapa, ti jaman ngora buburuh ngala kalapa. Nepika awakna ge bau tangkal kalapa. Nyirikeun manehna jeung tangkal kalapa teh geus jadi bagian nu teu bisa dipisahkeun. Tangkal kalapa jeung buahna teh hirup manehna. Kipayah manehna.
Kana naekan tangkal kalapa, di lembur ieu mah Karta nu pangpinterna. Nepika aya nu nyebut bingung neangan tangkal kalapa nu can ditaekan ku Karta mah. Kabeh geus kungsi ditaekan ku manehna diala buahna. Iwal meureun tangkal kalapa nu laleutik, nu can bubuah... Tangkal kalapa teh sobat manehna. Karta nyerengeh...
Tapi isuk ieu tangkalna, daunna, buahna, mere suasana nu beda. Katempo matak waas sakaligus endah. Teuing naon sababna. Teu hayang nalengteng kana jero hate jeung pikiranana.  Rancatan, salang, karung jeung salumat diecagkeun kana taneuh. Sendalna dilaan. Karta nyampeurkeun tangkal kalapa nu pangdeukeutna. Memeh naek ditanggahan heula. Aneh, pan  matak waas jeung endah, tapi kahoream asa beuki ngagayot. Ngabeungbeuratan awakna. Hhhhh. Karta mimiti mancal. Sasengked, dua sengked, tilu sengked, ngadon ngareureuh...
Aeh, aeh, naha aing mani hoream-hoream teuing ieu teh? Gerentes Karta. Manehna mancal deui. Nepika luhur Karta teu buru-buru ngalaan kalapa nu geus karolot. Ngadon nempo palawahan ka beulah landeuh. Enya, tuh endah deui wae. Jalan nu ngembat, itu bengkel Koswara asbesna tembong mimiti harideung, kebon albi Haji Karyo daunna hejo hegar katojo panon poe. Karta ngaragamang nyokot bedog nu disorenna. Kepras-kepras nilasan gagang buah kalapa. Blug, blug, blug... kalapa ragrag ninggang kana taneuh. Karta turun.
Geus di handap, leong kana tangkal kalapa nu hiji deui. Memeh ditaekan ditanggahan deui. Hoream deui wae. Padahal pan biasana mah ti tangkal ka tangkal teh najan cape tapi teu weleh kasurung ku sumanget hayang tereh ngarengsekeun pagawean. Hanjakal teu reureuh wae di imah, gerentes Karta. Cenah geus jangji ka Haji Enab, bisa sasadu ieuh.
Ari ayeuna mah geus kapalang. Karta mancal deui. Teu kungsi ngareureuh heula ayeuna mah. Aing kudu ngalawan kahoream, gerentes Karta. Nepi di luhur kepras-kepras gagang kalapa dikadekan. Blug, blug, blug, buah kalapa raragrag ninggang taneuh. Sawareh ngaracleng rada jauh. Tapi teu matak bingung neangan, kabeneran kebon Haji Enab mah henteu bala.
Aya barangbang garing, rek diala tapi liat. Digunying-gunying, dicentok disakalikeun sataker tanaga. Barangbang beunang. Tapi Karta ngalenyap reuwas. Lain barangbang wae anu ragrag teh, tapi awak manehna ge milu nuturkeun barangbang. Dahan hiji deui nu tadi dipake muntang milu lesot. Astagfirulloh! Karta rada ngagorowok. Leungeunna nyobaan ngaraeh deui dahan kalapa. Tapi sagalana geus telat...
Hirup hese diramalkeunana, komo diteangan kapastianana. Tapi barang awakna ngoleang ragrag, Karta geus bisa mastikeun tungtung hirupna. Matana peureum. Pasrah. Batinna muntang ka nu Kawasa sabab ukur eta hiji-hijina nu bisa dipake pamuntangan. Daun kalapa tembong beuki jauh, beuki jauh, beuki jauh..... Samentara taneuh beuki deukeut..... Bareng jeung ngagebutna awak Karta, kasadaranana hiber ngaleuwihan luhurna daun kalapa.
Simpe. Taya saurang ge nu nganyahoankeun.

Lembur simpe, April 2011.



CARPON



BULAN MASIH MONCORONG
Carpon Ena Rs.



Beusi-beusi sasak Cijolang karasa tiis ku ibun, satiis hawa peuting. Kuring nyalande kana tihang bari nyeletingan jeket. Sora Cijolang kadenge seah, umpalan caina nu kiruh boborelakan katojo cahaya bulan.
Najan tadi pasosore hujan badag, tapi langit peuting ieu katembong lenglang. Lenglang pisan... Bulan tembong moncorong, enya bulan purnama tuda, meh nepi ka tengah langit. Bulan nu tembong beda keur kuring mah. Bulan moncorong, tapi teu mawa bengras kana hate kuring....
Nyorangan tengah peuting di tempat nu simpe ieu, kuring deuk neangan katingtriman, sugan jeung sugan bisa niiskeun hate nu keur marungkawut. Jauh-jauh jung ka dieu lain mangsa,  mawa hate nu teu puguh jujuteunana... Marudah... Motah...
Asa nongtoreng keneh sora Ningsih, pamajikan, tadi sore....
“..........Enya, abdi memang kungsi sare sagebrug jeung Si Egom.........”
Mun kungsi dibentar gelap mah meureun kitu pisan perasaan kuring harita. Dar! Asa ngajedad. Awak paksiak panas, ngeleper sakaligus leuleus, nahan amarah nu ujug-ujug ngabebela. Leungeun teu sadar ngalayang kana pipi pamajikan: plak, plak! Kenca katuhu!
Tapi Ningsih jiga nu teuneung. Najan dicabok, manehna teu ceurik atawa kumaha. Padahal biasana mah mun pasea teh manehna sok leweh. Ayeuna mah ngajengjen we bari neuteup kuring ku sorot nu pinuh ku katerusterangan, sakaligus pasrah siap narima sagala resiko tina ucapanana.
“Ning atuh bareto basa ditanya ku aing maneh ngaku henteu?” Kuring malik neuteup Ningsih. Sora ngageleter nahan amarah.
Ningsih teu nembalan.
“Apan bareto teh maneh nepika sumpah sagala? Demi Alloh sumpahna oge.... Naha atuh ari ayeuna jadi ngaku sabalikna? Gedebul gede pan ari kitu teh?” Kuring nanya deui, mojokeun Ningsih.
Memeh nembalan Ningsih ngarenghap jero heula.
“Terus terang we A, harita abdi sieun Aa robah pamikiran.... Sieun teu tulus ngawin abdi. Padahal abdi teh geus hayang rumah tangga. Geus hayang hirup bener jiga batur... Ukur Aa nu serius teh, nu sejen-sejen mah ukur ariseng wungkul pedah abdi rangda...”
“Tah pan apal ukur aing nu serius ka maneh, ning atuh tega ngahianat?”
Ningsih ngarenghap jero deui.
“Abdi rumasa A, kausap setan meureun harita teh. Naha ari ka batur bisa nolak, ka Si Egom henteu. Rumasa abdi salah, A...” Ayeuna mah sorana mimiti dareuda. Mimiti kaluar cimata. “Tapi abdi ayeuna mah geus jujur ka Aa, abdi siap narima resikona kumaha wae oge... Ulah nyangka abdi teu boga beban salila ieu. Beurat A hayang jujur kieu teh. Tapi disidem wae oge karasa nyiksa.... Abi rumasa geus ngabohong ka Aa...”
Amarah asa beuki ngalentab. Keuheul. Cua. Gejlig we ninggalkeun imah. Kekeleyengan mawa motor ti sore keneh sakainget ka mana nyanghareup, nepika ayeuna tengah peuting kieu anjog ka sasak Cijolang... Puluhan kilo ti imah kuring.....
Bulan masih moncorong. Cijolang masih seah. Caina nu kiruh boborelakan katojo sinar bulan. Beusi-beusi sasak Cijolang masih karasa tiis aribunan. Beuki tiis. Tapi hate  kuring masih ngaheab panas, jajauheun tina suasana endah ayeuna...
Heueuh, bareto basa ulin ka Ningsih teh manehna geus rangda. Ari kuring ge geus hayang rumah tangga. Kajeun ka rangda, asal daekeun diajak bener. Kuring bruk-brak niat rek ngawin, lain wae ka Ningsih tapi oge ka kolotna.
Ngan aya deui nu sok ulin, Si Egom. Manehna mah geus kolot, pantesna oge jadi bapana Ningsih. Jaba saapal kuring mah boga pamajikan Si Egom teh. Ngan cenah mah keur goncang rumah tanggana. Meureun pedah Si Egom mah pagawe negri, ari kuring ukur konektur beus, Ningsih jiga nu ngadua hate. Ka kuring ngalayanan. Ka Si Egom ngalayanan. Meureun saha we nu heula ngawin, eta nu rek ditarima....
Ari ulin ge remen bentrok jeung si kasebelan Egom teh. Tapi kuring teu mundur, gengsi kudu eleh ku aki-aki kitu. Kuring mah masih belekesenteng. Enya ge si Egom boga tagog, tapi kuring yakin boga kamampuhan nu leuwih ti manehna.
Enya we kuring nu meunang. Teuing lantaran memang Si Egom mah ukur iseng wungkul ka Ningsih teh, teuing rumah tanggana hade deui, da tuluy pakpleng tara ulin deui. Kuring teu kapalang tuluy nanyaan Ningsih.
Memeh kawin, kuring pirajeuneun nanya, hayang apal kana kajujuran Ningsih, naha kungsi sare sagebrug teu jeung Si Egom basa manehna sok ulin keneh? Harita mah nembalanana teh nyebut teu pernah, cenah. Disedek-sedek nepika sumpah demi Alloh sagala nyebut teu pernah. Kuring percaya ari geus kitu mah.
Ari tadi sore, mimitina mah tina pasea. Ngaran pasea tea tara pokus omongan teh. Ngadon nyabit-nyabit pananya nu bareto. Matak kaget ku jawaban Ningsih nu beda. Tadi mah manehna ngaku kungsi sare sagebrug jeung si kehed Egom.
Saha lalakina nu teu ngarasa dihianat?  Saha?
Sabenerna, mun bareto jujur mah, kungsi kituh... kuring ge moal jadi robah paniatan ieuh. Moal, moal jadi bolay ngawin Ningsih ieuh. Di mana atuh aya rangda nu bener? Langka. Jaman ayeuna boro-boro rangda, barudak ABG oge langka nu asli parawan keneh mah. Rereana mah ukur tarangna wungkul. Tapi keun moal dimasalahkeun asal jujur. Kuring ayeuna lain ngamasalahkeun kungsi sare sagebrugna, tapi ku pangakuanana nu teu jujur harita.
Sanggeus rumah tangga aya lima taunna, geus boga anak, karek tadi aya pangakuan nu sabenerna. Teu sangka, tega kitu ka kuring, ngabohongan. Wajar mun asa dihianat. Asa dibobodo. Ieu hate asa raheut pohara gudawangna. Meureun Si kehed Egomna mah nyenghel we, kop panyesaan aing... Setan! Jorag wae ku aing si Egomna kitu? Tapi naon gunana? Aeh, heueuh,  aya beja geus modar pan! Piraku kudu ngajorag ka pajaratan mah, gelo meureun ngaranna...
Hhhhhh. Kuring tanggah neuteup bulan nu angger moncorong, rada ngageser ti tengah langit. Mun bareto ngaku sajujurna mah moal nyeri-nyeri teuing hate teh. Taunanan kuring percaya ka Ningsih. Horeng mercaya kabohongan we. Ari geus kieu mah hese mercaya kajujuran teh.
Lalaki mah egois pan! Heueuh, naha hese pisan narima kajujuran Ningsih ayeuna? Pedah telat balaka kitu? Kuring ngahuleng. Padahal naon bedana samemeh pangakuan jeung saentasna? Pan gumantung kana panarimaan kuring. Ari kaayaan mah taya bedana ieuh. Gumantung kuring nyokot sikep. Naha rek ngahampura atawa rek neuteuli?
Sora cai Ciolang angger seah. Hhhhh.... Ras ka diri sorangan, kasalahan mah teu kurang-kurang salila rumah tangga jeung Ningsih teh. Leuheung manehna rek kitu peta ge jeung Si Egom, najan kuring geus nembrakeun kadariaan, tapi pan masih lagas keneh. Kuring can miboga manehna sagemblengna sacara hukum. Manehna masih bebas rek kumaha-kumaha ge.
Kasatiaan meureun nu katodel teh. Hmmm...kasatiaan.  Pan mun rek sarua jujur mah, komo kuring ...heueuh, sabenerna kungsi salingkuh sanggeus rumah tangga teh. Ngan pedah teu kabongkar we da kaburu bubar. Kuring teu kungsi balaka. Coba mun Ningsih apaleun mah, boa-boa raheut hatena alah batan nu karasa ku kuring ayeuna?
Heueuh, tapi naha teu bisa mapalerkeun ieu hate ku kanyataan eta. Naha egois-egois teuing? Ari Ningsih jujur kitu teu bisa narima. Ari diri sorangan teu jujur ge mani asa pangbenerna? Pedah teu kapanggih. Pedah teu kungsi balaka ngaku....
Kudu jujur wae kitu sorangan ge ka Ningsih? Kuring neuteup bulan deui. Moncorong. Beusi-beusi sasak karasa beuki tiis. Hhhhh.... era tapi... Hanas tadi geus amarah nepika nyabok pipi Ningsih sagala. Ari sorangan ge sabenerna cabokeun Ningsih.
Nganaha-naha diri sorangan. Naha hese pisan narima kajujuran Ningsih tadi,  nya? Naha sorangan hayuh nyalahkeun Ningsih? Naha ari ka Ningsih nungtut kajujuran, ari diri sorangan teu jujur?
Ngahuleng, weleh teu manggih jawabanana. Ditimbang-timbang mah gede keneh kasalahan kuring. Ningsih mah kituna teh keur can kawin ka kuring. Sabalikna kasalahan kuring mah sanggeus kawin jeung manehna. Sakuduna mah pangakuan Ningsih tadi teh dianggap lunas jeung kasalahan sorangan. Sakuduna mah teu kudu ngarasa dihianat... Da kuring ge sarua kungsi ngahianat....
Tapi ieu hate teu bisa dipapalerkeun ku pikiran rasional eta. Abong heueuh perasaan mah boga jalanna sorangan. Kudu kumaha atuh ayeuna? Mulang ka imah ngarengsekeun masalah jeung Ningsih, narima kana pangakuan manehna? Atawa kuring ge balaka, sarta menta dihampura?
Tapi sok sieun malah kuring nu dipojokeun ku Ningsih. Tah, Aa ge pan kitu peta...komo Aa mah... Jeung saha salingkuhna? Kungsi teu sare sagebrug jeung salingkuhan Aa? Naha teu jujur ti bareto? Meureun kitu Ningsih neregteg ka kuring teh. Hhhh....Kamanakeun ieu beungeut?
Wuwuh baluweng. Bulan beuki ngageser ti tengah langit. Cai Cijolang masih seah. Beusi-beusi sasak beuki karasa tiis, kitu deui hawa peuting, aeh janari ketang da geus liwat jam dua belas...
Kalah keuheul ku perang na hate jeung pikiran....Kuring nyampeurkeun motor. Gerung dihirupan. Dius mulang ka lembur. Di langit bulan masih moncorong. Tapi can aya kategeran na hate. Kumaha behna teuing...
Kuring ngajalankeun motor nembus hawa peuting nu karasa tiris. Tapi kuring asa jadi lalaki pangegois-egoisna. Terus nyemprung. Nyemprung. Hate mah can leeh. Marudah keneh. Terus egois. Egois. Horeng teu gampang narima kajujuran batur teh. Harianeun nembrakeun kajujuran diri sorangan mah...***

Lembur simpe Januari 2011.